Marmoset Maymunlarında İsimlendirme Davranışı
Kişisel isimler, insan dilinin evrensel bir özelliği olarak bilinse de, diğer hayvan türlerinde bu tür bir davranışın varlığı oldukça nadirdir. Daha önce yalnızca insanlar, yunuslar ve fillerde görüldüğü düşünülen bireyleri isimlendirme yeteneği, şimdi de marmoset maymunlarında gözlemlenmiştir.
Uzmanlar, bu durumun, yalnızca seçkin sosyal hayvan gruplarında görülen oldukça gelişmiş bir bilişsel yetenek olduğunu belirtmektedirler.
Özel Çağrılar Kullanıyorlar
Perşembe günü Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, marmosetler arasında birbirlerini adlandırmak için “phee-çağrıları” adı verilen özel sesler kullanılmaktadır. Bilim insanları, marmoset çiftleri arasındaki doğal iletişimleri ve maymunlar ile bir bilgisayar sistemi arasındaki etkileşimleri dikkatlice kaydetmişlerdir. Bu gözlemler, maymunların belirli bireylere hitap etmek için phee-çağrılarını kullanma eğiliminde olduklarını ortaya koymuştur.
Ayrıca, bir marmosetin kendisine yönelik bir çağrıyı ayırt edebilme yeteneği sergilediği ve bu durumda daha doğru yanıtlar verdiği tespit edilmiştir. Hebrew Üniversitesi’nden çalışmanın ortak yazarı olan David Omer, “Bu çağrılar, daha önce düşünüldüğü gibi yalnızca kendini konumlandırmak için kullanılmıyor. Marmosetler, bu özel çağrıları belirli bireyleri tanımlamak ve onlara hitap etmek için kullanıyorlar,” ifadesini kullanmıştır.
Lehçe Kullanımına Benziyor
Araştırma, bir marmoset grubundaki aile üyelerinin, farklı bireylere hitap etmek için benzer ses özelliklerini kullandıklarını ve bu bağlamda farklı nitelikteki sesleri kodladıklarını ortaya koymuştur. Bilim insanları, bu davranışın, insanlarda isim ve lehçe kullanımına benzer bir yapıda olduğunu vurgulamaktadırlar.
İsim öğrenme sürecinin, kan bağı bulunmayan yetişkin marmosetler arasında da gerçekleşebileceği gözlemlenmiştir. Araştırmacılar, marmosetlerin kendi aile gruplarının diğer üyelerinden hem ses niteliklerini hem de lehçeleri öğreniyor olabileceğini belirtmektedirler.
Bu benzersiz davranışın, marmosetlerin görüş mesafesinin genellikle sınırlı olduğu yoğun yağmur ormanı habitatlarında, birbirleriyle bağlantıda kalmalarını sağlamak amacıyla evrimleşmiş olabileceği düşünülmektedir. Birbirlerine adla seslenmeleri, sosyal bağlarını güçlendirmeye ve grup bütünlüğünü korumaya yardımcı olabilir.
Dr. Omer, “Marmosetler, küçük tek eşli aile grupları halinde yaşamakta ve tıpkı insanlar gibi yavrularına birlikte bakmaktadırlar,” diyerek, bu sosyal yapının önemini vurgulamıştır.