Aile Hekimliği Yönetmeliği’nde Değişiklikler ve Akılcı İlaç Kullanımı

Aile Hekimliği Yönetmeliği’nde Değişiklik ve Amaçları

Aile Hekimliği Yönetmeliği’nde gerçekleştirilen son değişikliğin ardından, bazı çevreler tarafından Sağlık Bakanlığı’na yönelik olumsuz bir algı operasyonu başlatıldı. Bu değişiklikle ilgili olarak aile hekimlerinin iş yükünün artacağı ve hastaların düzenli takibinin zorlaşacağı gibi iddialar ortaya atıldı. Ancak Sağlık Bakanlığı, yaptığı güncellemelerle akılcı ilaç kullanımını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Yeni Şafak’ın bakanlık yetkililerinden edindiği bilgilere göre, Aile Hekimliği Yönetmeliği’ndeki değişikliği ve amaçlarını 5 soruda özetlemek mümkündür:

1) Değişiklik neyi amaçlıyor?

Dünya Sağlık Örgütü, antibiyotik direnci ile mücadele etmek amacıyla stratejik eylem planı oluşturma kararı aldı. Bu planın en önemli maddelerinden biri, antibakteriyel ilaçların tüketim miktarlarının hesaplanması ve takip edilmesi, ayrıca antibiyotiklerin akılcı kullanımını teşvik edecek faaliyetlerin yürütülmesidir. İşte bu bağlamda, yapılan değişiklik bu eylem planına uyum sağlamak amacıyla hayata geçirilmiştir.

2) Değişiklik ile antibiyotik, ağrı kesici ve mide ilaçlarının reçetelendirilmesi engellendi mi?

Yeni düzenleme, aile hekimlerinin tanı ve tedavi süreçlerine müdahale etmemekte ve reçete yazma özgürlüklerini kısıtlamamaktadır. Değişiklikle birlikte herhangi bir ilacın reçetelendirilmesi engellenmemiştir. Akılcı ilaç kullanımı, bireylerin klinik bulgularına ve özelliklerine göre uygun ilaca, uygun süre ve dozda ulaşmalarını sağlamak üzerine kuruludur. Reçeteler, bu temel ilkeye dayalı olarak düzenlenecektir.

3) Bakanlığın teşvik etmek istediği akılcı ilaç kullanımı nedir?

Türkiye’deki antibiyotik kullanım oranları oldukça yüksektir ve bilinçsiz kullanımı antibiyotik direncinin artmasına yol açmaktadır. Akılcı ilaç uygulaması, hastaların tanılarına uygun olarak en doğru ilacı, en uygun doz ve sürede kullanmalarını teşvik ederek toplum sağlığını korumayı amaçlamaktadır.

4) Akılcı olmayan ilaç kullanımının zararları nelerdir?

Akılcı olmayan ilaç kullanımı, şu gibi sorunlara yol açabilir:

• İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı,
• Klinik rehberlere uyumsuz tedavi seçimleri,
• Piyasaya yeni çıkan ilaçların uygunsuz tercih edilmesi,
• İlaç kullanımında özensizlik,
• Uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması,
• Gereksiz antibiyotik tüketimi,
• Gereksiz enjeksiyon önerileri,
• Gereksiz ve uygunsuz vitamin kullanımı,
• Bilinçsiz gıda takviyeleri ve bitkisel ürünlerin kullanımı,
• İlaç-ilaç etkileşimleri ve besin-ilaç etkileşimlerinin göz ardı edilmesi.

Bu tür akılcı olmayan ilaç kullanımı, hastaların tedaviye uyumunu azaltabilir, bazı ilaçlara karşı direnç geliştirilmesine, hastalıkların tekrarlamasına veya uzamasına ve tedavi maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır.

5) Akılcı ilaç kullanımı konusunda eğitim veriliyor mu?

Sağlık Bakanlığı, sağlık çalışanlarına ilaç kullanımı konusunda eğitimler düzenlemektedir. Akılcı ilaç kullanımı istatistiklerini sunarak, sağlık çalışanlarının kendilerini değerlendirmelerine ve bu alanda gelişim göstermelerine imkan tanımaktadır.