Dünyada diyabet hastası sayısı 800 milyonu aştı

Diyabetin Küresel Yaygınlığı

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve NCD Risk Faktörü İşbirliği (NCD-RisC) tarafından gerçekleştirilen kapsamlı bir araştırma, diyabetin dünya genelindeki yaygınlığını gözler önüne seriyor. 1990 ile 2022 yılları arasında, 18 yaş ve üstü 140 milyondan fazla bireyin verileri analiz edilmiştir. Sonuçlar, yetişkinlerde diyabet oranlarının %7’den %14’e çıktığını gösteriyor. En büyük artışın ise düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşandığı ortaya konulmuştur.

Diyabetin Yaygın Olduğu Ülkeler

Bu araştırmanın en çarpıcı bulgularından biri, diyabet vakalarının yalnızca birkaç ülkede yoğunlaşmış olmasıdır. Özellikle Hindistan, dünya genelinde diyabet hastalarının en fazla yaşadığı ülke konumundadır. Burada yaklaşık 212 milyon kişi, diyabet hastası olarak kaydedilmiştir. Hindistan’ı takip eden ülkeler arasında:

• Çin: 148 milyon diyabet hastası
• ABD: 42 milyon diyabet hastası
• Pakistan: 36 milyon diyabet hastası
• Endonezya ve Brezilya: Toplamda 47 milyon vaka

Dünya genelindeki diyabetli hastaların yarısından fazlası, bu altı ülkede yaşamaktadır. Bu durum, küresel sağlık politikaları açısından önemli bir tehdit oluşturmaktadır.

Diyabet Türleri ve Risk Faktörleri

Araştırma, tip-1 ve tip-2 diyabet arasındaki farkları da ele almıştır. Tip-1 diyabet, pankreasta insülin üreten hücrelerin yok olması sonucu ortaya çıkar ve daha az yaygındır. Öte yandan, diyabetli bireylerin %95’inden fazlası, vücudun yeterince insülin üretemediği veya üretilen insülinin etkili bir şekilde kullanılamadığı tip-2 diyabet hastalarıdır.

Tip-2 diyabet riskini artıran faktörler arasında genetik etkilerin yanı sıra obezite, kötü beslenme, hareketsizlik ve stres gibi yaşam tarzı unsurları da yer almaktadır. Obezite, vücudun insülin kullanımını olumsuz etkileyerek diyabet gelişme riskini artırmaktadır. Bu nedenle, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, diyabetin önlenmesinde kritik bir rol oynamaktadır.

Diyabetin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Diyabet, vücuttaki birçok organ sistemini olumsuz etkileyebilir. Özellikle kan damarlarına ve sinirlere zarar vererek, kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği, görme kaybı ve sinir hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu etkiler, diyabetin yönetilmediği durumlarda daha da belirgin hale gelir.

Artan diyabet oranları, özellikle sağlık altyapısının genellikle daha az gelişmiş olduğu düşük ve orta gelirli ülkelerde önemli halk sağlığı sorunları yaratmaktadır. Bu durum, toplumların sağlık sistemlerini güçlendirmeleri, farkındalık kampanyaları düzenlemeleri ve bireyleri sağlıklı yaşam tarzlarına teşvik etmeleri gerektiğini göstermektedir.

Diyabetle Mücadelede Stratejiler

Diyabetle mücadelede etkili stratejiler geliştirmek, bireylerin ve toplumların sağlığını korumak açısından büyük önem taşımaktadır. Bu stratejiler arasında:

• Sağlıklı Beslenme: Yüksek lifli gıdalar, tam tahıllar ve sebzeler içeren dengeli bir diyet, diyabet riskini azaltmada önemli bir rol oynar.
• Düzenli Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddette fiziksel aktivite, insülin duyarlılığını artırarak diyabetin önlenmesine yardımcı olur.
• Düzenli Tıbbi Kontroller: Kan şekeri seviyelerinin düzenli olarak izlenmesi, diyabetin erken teşhisi ve yönetimi açısından kritik öneme sahiptir.
• Eğitim ve Farkındalık: Toplumda diyabet hakkında farkındalığı artırmak, bireylerin sağlıklı yaşam seçimleri yapmalarına yardımcı olur.

Diyabetin Geleceği

Diyabetin küresel yaygınlığı, sağlık sistemleri üzerinde büyük bir baskı oluşturmakta ve önümüzdeki yıllarda bu durumun artarak devam etmesi beklenmektedir. Özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde, sağlık altyapısının güçlendirilmesi ve bireylerin sağlıklı yaşam tarzlarına yönlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Gelecekte, diyabetle mücadelede daha etkili yaklaşımlar geliştirilmeli ve toplumlar bu konuda daha bilinçli hale gelmelidir.