Duchenne Musküler Distrofi Nedir?
Duchenne Musküler Distrofi (DMD), nadir hastalıklar grubunda yer alan ve özellikle çocuklarda en sık karşılaşılan kas hastalığıdır. Bu hastalık, genellikle erkek çocuklarını etkileyen bir genetik bozukluktur ve 3.500 ila 5.000 doğumda bir görülmektedir. DMD, X kromozomundaki distrofin geninin mutasyona uğraması sonucu ortaya çıkar, bu durum protein sentezinde aksamalara neden olur ve kasların bütünlüğünü bozar. Sonuç olarak, kasların yıkımı başlayarak yerini yağ dokuları almaktadır.
Duchenne Musküler Distrofi’nin Belirtileri
DMD’nin belirtileri genellikle erken çocukluk döneminde, yani 2-5 yaş arasında ortaya çıkmaya başlar. Bu belirtiler arasında şunlar yer alır:
- Kaba motor gelişiminde gecikme
- Yürümekte zorluk
- Sık düşmeler
- Parmak ucunda yürüme
- İki yana sallanarak yürümek
- Yavaş koşma
- Oturma pozisyonundan ayağa kalkmada zorluk
- Merdiven çıkmada güçlük
- Konuşma gecikmesi
- Öğrenme güçlükleri
3-6 yaş arasında çocukların normal motor gelişim basamaklarının kazanımına bağlı klinik belirtiler gözden kaçabilir. Ancak, yıllar geçtikçe motor işlevlerde gerileme başlar ve 11-13 yaş civarında yürüme yetisi kaybedilir.
Duchenne Musküler Distrofi’nin İlerlemesi ve Sonuçları
DMD, ilerleyici bir hastalık olup, kas erimesine yol açar. Bu süreç sonunda hastalar, tekerlekli sandalyeye bağımlı hale gelebilirler. Yürüme yetisinin kaybının ardından, solunum yetmezliği ve kalp yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu durum, hastaların yaşam süresini kısaltabilir ve çoğu hasta, 30 yaşından önce bu tür sorunlarla karşılaşabilir.
Tanılama Süreci
DMD’nin tanısı genellikle aileler tarafından çocuklarının gelişiminde gözlemlenen gerilikler sayesinde konulur. İlk olarak, kan testleri ile karaciğer değerlerindeki yükseklik araştırılırken, kreatin kinaz (CK) değerinin yüksek bulunması ile DMD tanısı konulabilir. Tanıda kullanılan diğer yöntemler arasında moleküler genetik testler, kas biyopsisi, kas ultrasonografisi ve kas manyetik rezonans görüntüleme yer alır.
Duchenne Musküler Distrofi Tedavisi
DMD’nin tedavisi için dünya genelinde birçok çalışma sürdürülmektedir. Günümüzde, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yönelik bazı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Ancak, henüz kesin bir tedavi bulunmamaktadır. Gen tedavisi, bu alandaki en umut verici yaklaşımlardan biridir. Örneğin, Elevidys (Delandistrogene moxeparvovec) gibi yeni tedavi yöntemleri, hastaların yaşam kalitesini artırma potansiyeline sahiptir.
Ayaz’ın Hikayesi: Bir Mücadeleci Çocuk
1 yaşında DMD tanısı alan 9 yaşındaki Ayaz, bu hastalıkla mücadele eden minik savaşçılardan biridir. İlk zamanlarda yürümekte zorluk yaşayan Ayaz, zamanla ayağa kalkmada ve merdiven çıkmada da sorunlar yaşamaya başlamıştır. Şu anda tekerlekli sandalyeye geçiş aşamasında olan Ayaz, eğitim hayatına ebeveynlerinin yardımı olmadan devam edememekte ve sosyal yaşamı neredeyse yok denecek kadar azalmıştır.
Finansal Zorluklar ve Destek İhtiyacı
Ayaz’ın tedavi süreci, maddi olarak büyük zorluklar içermektedir. Babası, tedavi masraflarının 2 milyon 900 bin dolar olduğunu belirterek, “Sabah akşam çalışsam bile tedavi masraflarını ödeyemem,” demektedir. Anne Aytun Özeri Kul ise, çocuğun tedaviye devam etmediği takdirde tekerlekli sandalyeye mahkum olabileceğini ifade ederek, “Ayaz solunum cihazı olmadan nefes alamaz duruma gelecek,” şeklinde konuşmaktadır.
Sonuç Olarak
Duchenne Musküler Distrofi, hem çocuklar hem de aileleri için zorlu bir süreçtir. Erken tanı ve tedavi seçeneklerinin bulunması, hastalığın etkilerini minimize etmek açısından önemlidir. Ayaz gibi çocukların tedavi sürecine destek olunması, onların yaşam kalitesini artırmada kritik rol oynamaktadır.
İlk yorum yapan olun