Fransa’nın başkenti Paris’te gözaltına alınan Telegram’ın kurucusu Pavel Durov, dünya basınının dikkatini üzerine çekti. Telegram’ın Üst Yöneticisi (CEO) olan Durov’un kariyerindeki hızlı yükselişi ve ilginç yaşam hikayesi merak konusu oldu. Durov, 25 Ağustos’ta Azerbaycan’dan özel jetle geldiği Bourget Havalimanı’nda gözaltına alındı.
Durov’un Fransa, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri ve St. Kitts and Nevis vatandaşlıkları bulunuyor.
ST. PETERSBURG’DA DÜNYAYA GELDİ
Pavel Durov, 1984 yılında o dönemdeki ismiyle Leningrad olan St. Petersburg’da doğdu. 2006 yılında “İngiliz Filolojisi ve Çeviri” alanında lisans eğitimini tamamladıktan sonra gençlik yıllarından itibaren programlama ve internet projelerine yönelmeye başladı.
Üniversiteden mezun olduktan sonra, 2007 yılında ağabeyi Nikolay ile birlikte “Rus Facebook’u” olarak bilinen VKontakte (VK) platformunu kurarak adını duyurmaya başladı. VKontakte’ın kullanıcı sayısı hızla 20 milyonu geçince Durov’un gelirleri de önemli ölçüde artmaya başladı ve bu platformda genel müdürlük görevini üstlendi.
2011 yılına gelindiğinde, Durov’un serveti yaklaşık 8 milyar rubleye ulaştı. Ancak, 2014 yılında VKontakte’deki hisselerini sattı ve genel müdürlük görevinden ayrılarak ülkesinden göç etti. Görevinden ayrılmadan önce, Rus yetkililerin kullanıcı verileriyle ilgili bilgi talep ettiğini ve bu talepleri reddettiğini belirtti.
2024’TE 950 MİLYON KULLANICIYA ULAŞTI
Durov, 2013 yılında büyük bir yenilik olarak kabul edilen ve WhatsApp’a alternatif olarak görülen Telegram projesini başlattı. Bu uygulamanın kullanıcı sayısı Temmuz 2024 itibarıyla 950 milyona ulaşarak büyük bir başarı elde etti. Telegram, özellikle Rusya-Ukrayna Savaşı sırasında, hem askeri hem de siyasi uzmanlar tarafından aktif bir şekilde kullanıldı. VKontakte ile yaşadığı sorunların ardından Telegram da Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Denetleme Kurumu (Roskomnadzor) tarafından izlenmeye başlandı.
Telegram, 2018-2020 yılları arasında, Federal Güvenlik Servisi (FSB) ile uygulamadaki şifre kodlarını paylaşmadığı gerekçesiyle Rusya’da engellendi. Durov, bu dönemde gizlilik yasası gereği şifre kodlarını istihbarat teşkilatına vermenin anayasa ihlali olacağına dikkat çekti. Rus makamlarıyla yaşadığı sorunlara rağmen Durov, servetini artırmaya devam etti ve Ağustos 2024’te ilk kez Bloomberg milyarderler listesine girdi, ilk 300’de yer buldu.
Durov, Nisan ayında ABD’li gazeteci Tucker Carlson ile yaptığı röportajda “Birilerinden emir almaktansa özgür olmayı tercih ederim” ifadelerini kullanarak özgürlüğüne verdiği önemi vurguladı.
GÖZALTI SÜRECİ VE SONRASI
Rus ve Fransız basınında yer alan haberlere göre, Durov’un Telegram’da yasa dışı içeriklere erişim sağladığı iddiasıyla gözaltına alındığı bildirildi. Durov’un gözaltına alınması, çok sayıda tartışmaya yol açtı. X sosyal medya platformunun sahibi Elon Musk, Durov’un serbest bırakılması çağrısında bulundu ve başka bir paylaşımında “Liberte (Özgürlük)” ifadesine yer verdi.
Fransız yargı makamları, Durov’un gözaltı süresini 48 saat uzatma kararı aldı. Telegram, Avrupa Birliği (AB) yasalarına uyduğunu belirterek, Durov’a yönelik suçlamaları “saçmalık” olarak nitelendirdi. Şirketten yapılan yazılı açıklamada, “Telegram, Dijital Hizmet Yasası dahil AB’nin yasalarına uymaktadır. Durov’un saklayacak hiçbir şeyi yok ve Avrupa’ya sık sık seyahat etmektedir.” denildi.
RUSYA’DAN FRANSA’YA NOTA
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Fransa’ya Durov’a erişim talep eden bir nota verildiğini duyurdu. Zaharova, Durov’un Fransa vatandaşı olduğunu vurgulayarak, “Sorun şu ki Fransa, Durov’u her şeyden önce kendi ülkesinin vatandaşı olarak kabul ediyor.” şeklinde konuştu. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise Durov’un Fransa’daki gözaltına alınmasına ilişkin daha fazla bilgi edinmeden yorum yapmanın erken olduğunu belirtti. Ayrıca, Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev, Durov’un Rusya’dan ayrılmasının bir hata olduğunu ifade etti.
